Van vrijdag 13 tot zondag 15 mei 2022 vindt het nagelnieuwe festival Beyond the Black Box Antwerpen plaats in en rond Monty. Drie dagen lang wordt het publiek getrakteerd op verrassend en grensverleggend werk dat zich niet in disciplinaire hokjes laat dwingen en de klassieke theatersetting openbreekt. Met een tiental voorstellingen, waaronder een handvol (Belgische) premières, willen organiserende partners Monty, Platform 0090, wpZimmer en C-TAKT een presentatieplatform creëren voor verrassende, hybride kunst die in Antwerpen vooralsnog te weinig ruimte krijgt. De eerste Belgische editie van Beyond the Black Box, dat in de Amsterdamse Brakke Grond ontstond, krijgt nu een eerste Belgische poot en toont werk van onder andere Dan Mussett, Laurent Delom de Mézerac, Sophie Guisset, Clement Layes, Par Hasard, Tiran Willemse, Benjamin Vandewalle & HYOID, CREW & K.A.K., Evelien Cammaert …
Langverwacht presentatieplatform voor hybride vormen in Antwerpen
Steeds meer kunstenaars werken off-grid, ze stretchen de grenzen van disciplines, zoeken naar het snijpunt tussen podiumkunst en beeldende kunst en experimenteren met vorm, ruimte en tijd. Het werk dat ze maken wordt transdisciplinair genoemd en vindt niet altijd even makkelijk de weg naar het grote publiek. Beyond the Black Box wil daar verandering in brengen want artistieke (podium)praktijken die buiten de lijntjes kleuren en inspelen op een veranderende wereld zijn niet alleen voor een nichepubliek relevant maar voor iedereen. Zelfs voor de allerkleinsten is het interessant met hybride kunstvormen in contact te komen. De laatste dag van het festival is dan ook als familiedag opgevat.
“Antwerpen kent een sterke theaterpraktijk én een rijke beeldende kunst-traditie, maar daartussen ligt een braakliggend terrein,” zegt Lana Willems, artistiek leider van Monty. “MetBeyond the Black Box willen we die tussenruimte dichten.”
De beschreven leemte is er in de eerste plaats een op het niveau van presentatie. Want natuurlijk is er ook in Antwerpen sprake van een heuse artistieke productie-buzz wat transdisciplinair werk betreft. Kunstenwerkplaatsen zoals wpZimmer, Platform 0090 en C-TAKT spelen daarin een niet te onderschatten rol. Mesut Arslan, artistiek leider bij Platform 0090, omschrijft het zo: “Door de handen in elkaar te slaan en een heus festival op touw te zetten ontstaat er nu eindelijk meer zichtbaarheid voor dit soort werk en kan ook het bredere publiek nieuwe kijkervaringen opdoen.” Tegelijk is het voor de sector een mooie kans om aan kennisdeling te doen. Het festivalconcept ontstond in de Amsterdamse Brakke grond en beleefde er al drie succesvolle edities. Nu zetten Monty, Platform 0090, wpZimmer en C-TAKT een Antwerpse poot van het festival op touw. Het Beyond the Black Box-format wil in de komende jaren ook in Brussel en Utrecht voet vatten.
Grenzen verleggen
Het programma voor de eerste Antwerpse editie is alvast veelbelovend. Hoewel het festivalaanbod erg gevarieerd is, stellen de getoonde werken stuk voor stuk de klassieke theatersituatie van de black box in vraag. Sophie Guisset doet dat bijvoorbeeld met Wilsondoor voor de ongebruikelijke locatie van een tennisveld te kiezen en daarmee niet alleen haar eigen positie t.a.v. haar omgeving te bevragen maar ook die van de toeschouwer. De choreograaf Benjamin Vandewalle palmt samen met het Hyoid Ensemble het hele gebouw van de Monty in en nodigt de toeschouwer uit om met andere ogen naar gekende ruimtes te kijken. Laurent Delom de Mézerac laat met de première van het Silicon Mountain Projectchoreografie en webdesign met elkaar versmelten. “Vertrekkend vanuit moderne app-technologie gaat Delom de Mézerac op zoek naar manieren om aardse ervaringen digitaal vast te houden. Wat hij brengt is een spannende hybride performance die ons al scrollend door een digitaal landschap naar het sublieme leidt,” aldus Helga Baert, directeur van de kunstenwerkplaats wpZimmer. Het jonge collectief Par Hasard maakt dan weer een podcast rond empathie die in interactieve, gecureerde en geënsceneerde vorm aan het publiek wordt voorgesteld in een buurthuis en in een moskee, onverwachte locaties die thematisch resoneren. Verder is er werk te zien van Tiran Willemse, CREW & K.A.K., Evelien Cammaert, THE DATING PROJECT...
Als afsluiter op zondag staat het poëtisch-filosofische Allege van Clement Layes op het programma. Het werk werd initieel niet voor kinderen geconcipieerd maar is wel op deze familiedag van het festival geprogrammeerd. Een mooi voorbeeld van hoe betekenislagen van transdisciplinair artistiek werk kunnen worden toegevoegd of afgepeld afhankelijk van hun context. De lecture performance Simple Machines van choreograaf Ugo Dehaes maakt eveneens deel uit van de familiedag. In een poging om artistieke productieprocessen efficiënter te maken, vervangt hij dansers door robotten en onderzoekt een mogelijke automatisering van choreografie.
Beyond the Black Box is er voor iedereen die met een onbevangen blik naar kunst wil kijken en nieuwsgierig is naar ontluikende artistieke ontwikkelingen. “We willen transdisciplinaire kunst demystifiëren.” zegt Willems. “Door een festival op te zetten in het teken van hybride kunst voeren we de blik van het publiek in een richting die vaak als moeilijk en ontoegankelijk wordt ervaren. Maar dat ligt ook aan kijk-gewoontes. We zijn het gewend om in veilige hokjes te denken maar ‘transkunst’ zal steeds vaker een plek krijgen binnen de reguliere programmering. Ons ultieme doel is dus eigenlijk onszelf overbodig maken!”
Tickets & praktische info:
Beyond the Black Box
door Monty, Platform 0090, wpZimmer en C-TAKT
van 13 tot en met 15 mei in Monty
Alle info en tickets vind je op monty.be/nl/programma