
Vanaf 5 februari op VRT Canvas en VRT MAX om 21.20 uur
Op alcoholverslaving rust nog steeds een taboe. We gaan er te vaak van uit dat dit iemands ‘eigen schuld’ is. Iets wat actrice Katrien De Ruysscher zelf heel erg herkent vanuit haar eigen verleden. Haar vader overleed in 1997 op 45 - jarige leeftijd aan de gevolgen van zwaar alcoholmisbruik. Jarenlang ervaarde ze schaamte en onbegrip over zijn doodsoorzaak. Toen Katrien de leeftijd bereikte die haar vader had toen hij overleed is ze zelf gaan nadenken over de plaats van alcohol in haar eigen leven én in onze samenleving.
Daaruit ontstond deze reeks waarin Katrien openhartig praat met mensen die lang geworsteld hebben met hun alcoholverslaving. Ze ontmoet vijf mensen van verschillende leeftijden, van een twintiger tot een zeventiger, allemaal gestopt met drinken. Sommigen van hen hebben deze beslissing al een tijd geleden gemaakt, anderen zijn pas recent in herstel of worstelen er nog mee. Hoe geraakten zij uit hun verslaving? Welke rol speelde hun omgeving daarin? En hoe gaan ze om met een samenleving waarin alcohol overal aanwezig is? Katrien gaat ook in gesprek met enkele experten om antwoorden te zoeken op haar vragen. Bestaat er bijvoorbeeld zoiets als een verslavings-gen? En is alcohol echt zo’n schadelijke stof? Via deze gesprekken probeert ze een ander beeld te krijgen van haar vader en alle andere mensen die kampen met een verslaving, een beeld ‘voorbij de schaamte’ ...
Katrien De Ruysscher: Ik heb lang getwijfeld om openlijk te spreken over een moeilijk en kwetsbaar hoofdstuk uit mijn jeugd: het verlies van mijn papa door een alcoholverslaving. Toen ik zelf zo oud werd als mijn vader was toen hij overleed, en ik ook zelf stopte met het drinken van alcohol, besefte ik hoe belangrijk het is om dit thema net wel bespreekbaar te maken. We leven in een maatschappij die vaak wegkijkt en weinig verantwoordelijkheid neemt, waardoor het voor mensen met een alcoholverslaving nog moeilijker wordt om te stoppen. De impact van verslaving op de omgeving is enorm en brengt veel pijn, schaamte en verdriet met zich mee. Het verhaal van mijn papa is uiteindelijk ook het verhaal geworden van vijf dappere mensen die de moed vonden om te spreken over ongetwijfeld de moeilijkste strijd in hun leven. Dankzij hen ben ik anders naar mijn papa gaan kijken, waardoor ik hem nu misschien nog wel meer mis dan ooit.
Vijf getuigen
Alexander (29)
Alexander groeide op in een familie waar alcohol en verslaving alomtegenwoordig was. Zijn vader had jarenlang een heel zware verslaving en dat had een grote impact op Alexander. Zelf begon hij ook op jonge leeftijd te drinken en kwam zonder het goed en wel te beseffen ook in een verslaving terecht. Toen hij zijn vrouw Sarah leerde kennen zag hij zijn probleem onder ogen en besloot volledig te stoppen met drinken. Vandaag is de band met zijn vader hersteld en zijn ze beiden volledig nuchter.
Alexander schreef een boek over zijn jeugd, dit werk komt uit in februari 2025. Hij maakt samen met zijn vrouw Sarah Neutkens ook muziek, in mei komt hun eerste album uit. Recent werd daarvan de eerste single uitgebracht.
Het is niet dat je jezelf straft met niet te drinken, uzelf straffen is het drinken want je maakt jezelf kapot, het maakt uw leven kapot.
Ik heb heel lang tegen mijzelf gelogen, ik heb heel lang tegen mijzelf gezegd dat ik het allemaal onder controle had maar eigenlijk kan ik er echt niet mee om
Veerle (52)
Het verhaal van Veerle is herkenbaar voor velen. Bij haar sloop de verslaving stilletjes en ongemerkt haar leven binnen. Drinken werd een gewoonte, na een werkdag bij thuiskomst een glas inschenken, te veel drinken op weekend met vrienden, ... Tot ze doorhad dat ze elke dag dronk en er zich vaak lichamelijk slecht bij voelde. Zes jaar geleden besloot ze vaarwel te zeggen aan de drank, een beslissing waar ze tot op vandaag nog steeds heel blij om is.
Wat ik heb ervaren wanneer ik gestopt ben met drinken is vooral vrijheid. Vrijheid is bij mij het woord dat altijd naar boven komt ...
Wilfried (78)
Deze onderwijsinspecteur op rust is al sinds 1997 volledig nuchter. Wilfried had een zware alcoholverslaving die uiteindelijk ook lichamelijke gevolgen had. Toen de artsen hem in de jaren 90 vertelden dat hij een levercirrose had is stilaan het besef gekomen dat zijn drinkgedrag moest stoppen. Ondertussen is Wilfried al jarenlang een van de bezielers van SOS Nuchterheid en begeleidt hij groepen waarin mensen met een verslaving wekelijks samenkomen om steun te zoeken bij elkaar.
‘s Morgens heb ik 1000 x voor de spiegel gezworen van ’nu is het gedaan met drinken’ … maar de drank was meester, spijtig genoeg …
Vera (63)
In de familie van Vera is overmatig alcoholgebruik iets dat al in meerdere generaties aanwezig was. Ook bij Vera sloop de verslaving er langzaam maar zeker in. Toen haar man ongeneeslijk ziek was werd het drinken alleen maar erger. Een langdurige opname op de afdeling verslavingszorg in de Sint Jozef kliniek in Pittem was haar redding. Ondertussen is Vera al enkele jaren volledig nuchter en zou ze nooit meer willen terugkeren naar haar vroegere situatie.
Verslaafd zijn is enorm lastig. Niet alleen het gevoel over uzelf, maar het liegen, het verstoppen, het wegbrengen van uw leeggoed, het halen van drank, dikwijls onder invloed. Het is een leven vol leugens.
Michel (38)
Ook Michel groeide op in een familie waarin alcoholverslaving een zeer grote rol speelde. Als jonge man experimenteerde hij al gauw met drugs en drank en ook hij raakte uiteindelijk ernstig verslaafd. Tot op vandaag is zijn proces om de trauma’s uit zijn verleden te verwerken er een van vallen en opstaan. Michel gaat wekelijks naar een bijeenkomst van de AA en vindt daar onder lotgenoten veel steun.
Ik ben naar de AA beginnen gaan en ben daar echt verwelkomd. Ik kom daar heel graag en dat heeft me echt al geholpen.
Drie experten
Geert Dom
Prof. dr Geert Dom geeft les aan de Universiteit Antwerpen en is als psychiater verbonden aan het PZ Multiversum in Boechout. Hij is een autoriteit op het vlak van verslavingszorg en een vaak gehoorde stem als het gaat over hoe wij als samenleving omgaan met alcohol. Katrien praat met hem o.a. de rol van het genetische aspect bij verslaving.
70 à 80 % van onze bevolking gebruikt regelmatig alcohol. We kunnen schatten dat ongeveer 15% overmatig alcohol gebruikt, op een niveau waar mogelijks risico’s aan verbonden zijn. Ongeveer 3 à 4 % van onze volwassen bevolking zit echt in een zware verslaving van alcohol.
Wat is een veilig niveau van alcoholgebruik? Mijn standaardantwoord is ‘er is geen veilig niveau’. Er is altijd een bepaald risico.
Eva Debusscher
Dr. Debusscher is hoofd van de afdeling verslavingszorg in de Sint Jozefkliniek in Pittem. Als psychiater en systeemtherapeut begeleidt zij mensen tijdens een langdurige opname en volgt hen nadien ook verder op. Dr. Debusscher is ook verbonden aan de VAD (Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs) en kijkt vaak kritisch naar het beleid rond alcohol.
Laten we er niet flauw over doen, het is gewoon giftig.
Er is niets zo raar als alcohol verkopen in een tankstation.
Het is geen vingerknip, het is geen schakelaar, nuchter worden, het is echt groeien, alles onder de loep leggen, overal vraagtekens bij zetten.
Myriam Bruyninckx
Myriam is ervaringsdeskundige, zij worstelde zelf met een verslaving tot ze in 2003 besloot om verder volledig nuchter door het leven te gaan. Ze had al een diploma van maatschappelijk assistent en volgde nadien een opleiding tot psychotherapeut. Sinds 2013 heeft ze een eigen praktijk waarin ze mensen begeleidt die willen werken aan hun middelenmisbruik, maar ook naasten en familieleden van mensen met een verslaving kunnen bij haar terecht.
4 op de 10 volwassen mensen hebben volgens mij zeker een alcoholprobleem. Kijk eens rond u, hoeveel mensen stoppen na 2 glazen? Het kan zijn dat er communities zijn waar dat makkelijk gebeurt maar er zijn er anderen waar bijna 100% aan het zuipen is hé, het wordt zwaar onderschat.