Peter Minnebo

In samenwerking met Defensie brengt Eén vanaf 8 december Kamp Waes. Tom Waes blijft aan de zijlijn en is hier meer verteller en supporter. De Special Forces is een redelijk jonge eenheid van het Belgische Leger. De opleiding is loodzwaar en naar schatting beschikt slechts 2% van de mensen over de capaciteiten om te slagen. Zij rekruteren uitsluitend uit andere eenheden van het leger.

Defensie zoekt voor alle componenten duizenden kandidaten om zijn vacatures in te vullen. Liefst een kwart technici en vooral ook vrouwen. Kamp Waes is één van de middelen om de opdrachten en personeel dichter bij de bevolking te brengen.

Tom Waes selecteerde en vond 15 burgers om een week lang de loodzware fysieke en mentale tests uit de opleiding van de Special Forces te ondergaan. Tom volgde het hele avontuur vanop de eerste rij. Het werd een unieke en vooral onvoorspelbare reeks van negen afleveringen. Voor één maal was het ruwe script niet in handen van de programmamakers. Het programma werd in een volle week opgenomen. De Special Forces is een discrete eenheid, waarvan de identiteit van de leden geheim is. Toch mochten twee Special Forces-operatoren herkenbaar meewerken. De 51-jarige Fly is één van de meest ervaren leden en geeft nu opleiding , collega Stijn is 20 jaar jonger en bijna 9 jaar actief als operator maar stopt dit najaar. Zij begeleiden de kandidaten tijdens Kamp Waes. Ze zullen nooit iemand aanmoedigen of afblaffen. Tom en zijn team zijn enkel observators. Kamp Waes is keihard , extreem, veeleisend en traumatisch voor lichaam en geest. Het programma van de proeven is niet op voorhand gekend bij de deelnemers. De regels, controle en uitsluiting van deelnemers valt volledig bij het instructieteam. Dit is geen “ testosteron “ programma dixit Tom Waes en we tonen terzelfdertijd ook de menselijke kant van deze eenheid.

Toen Tom zijn oproep deed voor kandidaten, kreeg hij ongeveer 5.000 aanmeldingen. Na selectie hield men 11 mannen en 4 vrouwen over. Tot hiertoe heeft nog nooit een vrouw de selectieproeven van het team met succes volbracht. Het is geen spel, maar een test waarin de Belgische Special Forces 15 mannen en vrouwen tot het uiterste drijven.

De reeks werd voorgesteld te Heverlee in het kwartier Hemptinne , waar ook een deel van het programma gefilmd werd. We hadden een kort gesprek met Lotte , één der deelnemers, en Tom Waes zelf.

Lotte (26) uit Sint-Niklaas en werkzaam als verpleegkundige op spoedgevallen. Ze is Belgisch kampioen duatlon.

Lotte, wat doe je in het dagelijks leven?

“Op dit moment ben ik triage-verpleegkundige en mijn volgende stap is meerijden met de MUG- interventiewagen.”

Wat gaf de uiteindelijke klik om mee te doen ?

“Ik had het filmpje met de oproep van Tom op televisie gezien en vond dat dit iets voor mij was. Ik loop zeer graag en doe aan duatlon. Heb wel een ietsje minder zelfvertrouwen maar mijn collega’s op het werk trokken mij over de streep. Ik had nooit gedacht dat ik bij de laatste 15 ging zijn.”

Hoe verliep de selectie?

“In december was de oproep van Tom en je kon je inschrijven tot eind februari. De eerste gesprekken vonden plaats in april met daarna nog een resem medische testen.”

Was er kameraadschap in de groep?

“Eigenlijk wel en zelfs vanaf het begin. Tijdens de selectieproeven was er al een band doordat we elkaar veelvuldig zagen.”

De beginproef, de Bergham Run, heb je met succes doorstaan. (De Bergham Run is traditioneel de eerste selectieproef bij de Special Forces waarin je met een rugzak van 20 kg 8 kilometer loopt in binnen de 50 minuten)

“Dit was afzien. Je moet doseren en het parcours gaat op en neer. Ik kan door mijn sport lange afstanden aan, maar je hebt die extra rugzak. ( Lotte was één van de lichtgewichten met 57 kg) In het begin ging de rugzak teveel op en neer. Hij was iets te groot voor mij. Ideaal is dat hij op je bekken steunt. Ook geen besef van je tijd onderweg is een probleem. ( horloges waren verboden )”

Hadden jullie eigen loopschoenen ?

“We mochten een paar van thuis meenemen en kregen van het productiehuis enkele weken op voorhand een paar bottinen.”

Werden jullie tijdens de run continu door een camera gevolgd?

“Dat viel nog mee. Tijdens de eerste loop was er wel constant controle van fietsende Special Forces.”

Tom Waes over het nieuwe programma

Wat wist je over de Special Forces ?

“Weinig , in feite evenveel als de gemiddelde mens thuis. Er is veel geheimhouding rond. Ik heb er wel een ander beeld van nu. Vroeger dacht ik aan een hoop kille gasten met machogedrag, maar het reële beeld is juist het omgekeerde daarvan.”

Hun manier van aanpak is uniek.

“Zeker. Ze straffen bijna nooit onmiddellijk, maar vergeten de feiten niet. Ze komen een paar dagen later bij een kandidaat en zeggen bijvooorbeld : ‘Zeg vriend ,hier nog een strafke’. Je zal zien, na enkele afleveringen introduceren ze Poids Morals, een gewicht dat de kandidaten extra in hun rugzak krijgen als boete. Afblaffen doen ze zeker niet.”

Machogedrag is niet van toepassing?

“In tegenstelling tot grotere eenheden (regiment para ), kweken ze hier een eigen verantwoordelijkheid. Zelfstandig denken staat hoog in het vaandel. Tenslotte opereren ze steeds in kleine groepjes.(6 à 8)”

Hoe ging het eraan toe bij de selectieproeven?

“Eerst bekeken we de ingekomen brief puur op het fysieke. ( lange afstandslopers, enz.) Daarna was er nog een uitgebreide vragenlijst die we samen met twee psychologen bekeken. Tot slot kwamen er een 100-tal op gesprek en deden we intensieve medische testen met de medewerking van het militair hospitaal.”

Het verloop van één dag was vermoedelijk onvoorspelbaar.

“We hadden dit keer totaal geen controle wat soms wel een voordeel is, maar af en toe bezorgde het ons wel kopzorgen. Zouden we wel aan 10 afleveringen geraken? Iemand van de kandidaten die bij ons als topper stond aangeschreven, viel al snel af en dan begin je na te denken. Gelukkig zijn we met al onze vorige programma’s gewoon om wat risico te nemen. Fly en Stijn beslisten over het lot van de deelnemers en ze waren niet mild, zeker niet bij de Bergham Run.”

Was er medische toezicht?

“De Chief Medic was steeds aanwezig en die maakt eerlijk gezegd wel wat anders mee.”

Heeft ouderdom een voordeel en zou het iets voor u zijn?

“Misschien wel. Onze oudste deelnemer is 44 en ging vlot door de eerste proeven. Goed voorbereid zijn is primordiaal. Geef mij drie maanden en ik slaag in de Bergham Run. Ik deed de Marathon des Sables met een rugzak van 13 kilo. Ik vroeg eens aan Fly ‘Wie zoeken jullie?’ en zijn antwoord was ‘ iemand als jij maar 30 jaar jonger’.”

Wat is het meest lastige, hitte of koude tijdens de selectieproeven?

“We filmden een week in de zomer. Hier in Heverlee zeer warm maar op een andere locatie was het overdag 30°C en eindigden we met een nachttemperatuur van 3°C. Nat worden en koude is toch het ergste. Hadden we de opnames in de winter gemaakt, dan had volgens Fly bijna niemand het einde gehaald.”

Neutraal blijven was de boodschap.

“Zeker als observator. Maar elke dag hield ik me bezig met de zwakste van het moment en hoe komen ze terug van een opdracht.”

Weer een succes voor team Waes ?

“Ik mag zeggen een deel van het succes is : “ik ben wie ik ben” en wil steeds wat verbeteren en aanpassen. Voor Reizen Waes , de laatste sessie over Europa was ik toch wat onzeker – geen verre bestemmingen , wat gaat het worden ? En toch werd deze reeks een enorm succes.”

Kamp Waes vanaf 8 december op Eén!

Krijg het laatste FrontView Magazine nieuws in je Facebook nieuwsoverzicht: