een fictiereeks geïnspireerd door de zaak Dutroux
Ennemi public is een intrigerende fictiereeks van de RTBF, geïnspireerd door de Dutroux-affaire. Guy Béranger, kindermoordenaar en publieke vijand nummer 1, wordt na 20 jaar gevangenisstraf voorwaardelijk vrijgelaten. Hij heeft gevraagd om zijn intrek te mogen nemen in de abdij van Vielsart.
Dat zorgt voor grote opschudding bij de plaatselijke bevolking. En die slaat om in regelrechte woede wanneer enkele weken later een meisje uit het dorp spoorloos verdwijnt. Politie-inspecteur Chloé Muller onderzoekt de zaak, samen met de plaatselijke politiechef Michael Charlier.
Ennemi public won al drie internationale prijzen en is na La trêve de tweede opeenvolgende succesreeks van de RFBF. Vanaf zaterdag 4 februari op Canvas.
Met La trêve zette de RTBF zichzelf op de kaart van de kwaliteitsfictie, een beetje naar het voorbeeld van de Scandinavische openbare omroepen. De misdaadreeks, die vorig jaar te zien was op Canvas, oogstte heel wat (inter)nationale lof. RTBF lijkt de succesformule gevonden te hebben, want ook de nieuwe fictieserie Ennemi public haalde hoge kijkcijfers en kreeg veel waardering in binnen- en buitenland.
Kindermoordenaar wordt monnik
Federaal inspecteur Chloé Muller (Stéphanie Blanchoud) staat in voor het transport, de begeleiding en de bescherming van Guy Béranger (Angelo Bison) vanuit de gevangenis naar de abdij van Vielsart, een dorpje diep in de Ardennen. Béranger, viervoudig kindermoordenaar en publieke vijand nummer 1, heeft twintig jaar achter de tralies gezeten en komt nu voorwaardelijk vrij. Hij heeft aan de paters van Vielsart gevraagd of hij bij hen mag komen wonen. Hij zal er opgevangen worden door broeder Lucas (Clément Manuel). Die heeft van abt Mertens (Michel Israël) de opdracht gekregen om te peilen naar de ware intenties van de vrijgekomen crimineel en de geloofwaardigheid van zijn verzoek om te worden opgenomen in de orde.
De inwoners van Vielsart zijn geschokt door de komst van Béranger. Patrick Stassart (Philippe Jeusette), de meest invloedrijke zakenman van de streek en de oudere broer van Lucas, maakt zich dan weer zorgen over de economische gevolgen van de aanwezigheid van Béranger in hun dorp. En dat net op het moment dat hij de oude familiebrouwerij nieuw leven wil inblazen.
En dan wordt voor alle betrokkenen de grootste nachtmerrie werkelijkheid wanneer Noémie, een meisje uit het dorp, spoorloos verdwijnt. Chloé onderzoekt de zaak, samen met de plaatselijke politiechef, Michael Charlier (Jean-Jacques Rausin). Natuurlijk denken vele mensen in het dorp dat Béranger opnieuw heeft toegeslagen. Daar zijn ook aanwijzingen voor. Maar Chloé twijfelt, al roept de hele zaak ook voor haar persoonlijk traumatische herinneringen op.
Près de chez nous
“Uiteraard hebben wij ons laten inspireren door de zaak Dutroux en de opname van Michelle Martin in het klooster van Malonne”, zegt scenarist Mathieu Frances, “maar dat was alleen maar het uitgangspunt, waar we ons verder helemaal van hebben willen losmaken. We hopen dat de kijkers zich concentreren op ons verhaal en onze personages.”
De reeks neemt haar tijd om de gebeurtenissen te tonen vanuit het standpunt van alle betrokkenen: de ouders van het slachtoffer, de mensen van het dorp, de bewoners van de abdij, de politie en Béranger. Iedereen heeft recht op een tweede kans. Ook een moordenaar. Maar wat als die schijnbaar niet tot inkeer wil komen of niet klaar is om zijn plaats in de maatschappij terug in te nemen? Wat als zo iemand in je buurt komt wonen? Hoe ga je daarmee om? Mag je als burger zelf een oordeel vellen of zelfs het recht in eigen handen nemen? Of moet je blijven hopen op re-integratie? Er bestaan geen eenvoudige antwoorden op dit soort vragen. De makers nemen dan ook hun tijd om hun verhaal te vertellen en de complexiteit van de situatie tot haar recht te laten komen.
Net als bij La Trêve vormen de Ardennen het indrukwekkende decor voor deze nieuwe reeks. Producer Isabel de la Serna: “We hebben Ennemi public grotendeels gedraaid in de provincie Luxemburg. De uitgestrekte bossen roepen een dreigende, mysterieuze sfeer op die perfect past bij de ambiance van de serie.” Daarnaast waren er ook opnames in de buurt van Namen en in de Cisterciênzerabdij van Val-Dieu in de gemeente Aubel nabij Luik.
De sfeervolle muziek van de generiek is van de Indie-band Girls in Hawaii, die ondanks de naam stevig geworteld is in Wallonië en helemaal uit mannen bestaat. De band werd opgericht in 2001 en won ooit nog een demopoll van Studio Brussel. Ze maakten drie studio- en één live-album en hebben behoorlijk wat succes in het buitenland.
De blik van een moordenaar
De rol van de vijfvoudige kindermoordenaar Guy Béranger wordt gespeeld door Angelo Bison. Die verdiende zijn sporen de voorbije 30 jaar vooral in het theater. Hij werkte er vaak rond waanzin en mentale problemen. Dat was blijkbaar een goede voorbereiding, want Bison zet een indrukwekkende en efficiënte vertolking neer. Béranger is een man met een indringende blik. Bison: “Ik weet dat ik met mijn ogen waanzin kan uitdrukken, en tegelijk ook een zekere zachtheid”.
Dat was ook een van de redenen waarom de regisseurs Gary Seghers en Matthieu Frances hem hebben gekozen voor de rol, ondanks zijn gebrek aan ervaring op televisie. Bison: “In de cinema zijn al ontelbare psychopaten opgevoerd. Ik vroeg hen wat ze daar nog aan wilden toevoegen. ‘Daarvoor hebben we nu juist jouw ogen nodig’, zegden ze. ‘Béranger heeft vijf kinderen gedood, dat is pure waanzin. Maar we zouden graag hebben dat je de kijkers op een bepaald moment kan laten sympathiseren met de menselijke kant van het personage’. Op Facebook lees ik dat mensen een dubbel gevoel hebben over Béranger. Dan weet ik dat we in ons opzet geslaagd zijn.”
Anderzijds was Bison zich ook goed bewust van de druk die op zijn schouders rustte: “Ik speel eigenlijk niet het echte hoofdpersonage, in tegenstelling tot Stéphanie Blanchoud, Clément Manuel of Jean-Jacques Rausin. Maar als het publiek niet gelooft in het personage van Béranger, dan werkt het verhaal niet. Ik verzeker je: daar heb ik nachten van wakker gelegen”. Onterecht zo blijkt, want hij werd voor zijn vertolking ondertussen al bekroond als Beste Acteur op het festival Séries Mania in Parijs.
Iedereen heeft een geheim
Stéphanie Blanchoud speelt de rol van Chloé Muller, de politievrouw die de voorwaardelijke vrijlating van Béranger begeleidt. Blanchoud is een Belgische actrice en zangeres met Zwitserse roots. Naar eigen zeggen wou ze van haar personage geen klassieke heldin in een politieserie maken: “Ik wou Chloé graag een mysterieus kantje meegeven, een beetje gereserveerd. Iemand die zich niet meteen blootgeeft. Ik ben ook zelf zo iemand, trouwens. Ik neem graag wat afstand om te observeren. Mensen zeggen vaak dat ik een beetje in mijn eigen wereld leef. Dat wou ik ook bij Chloé. Chloé is iemand met een verleden, een geheim dat ze niet zo snel prijsgeeft. Ik heb veel tijd besteed met het zoeken naar haar manier van praten en bewegen. Dat kon ook wel want de opnames hebben vijf maanden geduurd. Op sociale media lees ik dat mensen geraakt worden door Chloé. Dat doet mij plezier want dat wil zeggen dat ik in mijn opzet geslaagd ben”.
Ennemi public werd goed onthaald door de Franstalige pers en het publiek in het zuiden van ons land. De reeks kreeg ondertussen ook al drie internationale onderscheidingen. Op de MipDrama Awards in Cannes in april werd ze bekroond met de Coup de coeur-prijs. Op het Festival Séries Mania in Parijs won Angelo Bison de prijs voor Beste Acteur en op de Prix Europa in Berlijn kreeg Ennemi Public een eervolle vermelding. De winnaar daar was Trapped, een Ijslandse reeks die Canvas trouwens ook uitzendt, na afloop van Ennemi public.