“De oude psychiatrie die we kennen uit films en waarin patiënten veel te lang en vaak gedwongen opgenomen werden, ligt gelukkig al lang achter ons. Al denken sommigen dat we nog altijd in de middeleeuwen leven of zoals in One Flew Over The Cuckoo’s Nest, ook al is die film inmiddels 41 jaar oud”, geeft Luk Alloo aan. In de 6de aflevering van Alloo in de Psychiatrie – vorige week goed voor 630.000 kijkers en 37,5% marktaandeel (VVA 18-54, live +5) – belicht Luk de zogenaamde ‘nieuwe psychiatrie’ en praat hij met kwetsbare mensen die na een lange opname aansluiting zoeken met de samenleving. Zij worden ambulante dagpatiënten en proberen zelfstandig te wonen.
“Meer en meer patiënten krijgen zorg op maat en kijken uit naar een ambulante zorgverlening. Ze kunnen in hun vertrouwd milieu blijven wonen en voelen zich gewaardeerd en minder gestigmatiseerd”, zegt Luk Alloo. “Het is hallucinant te detecteren dat de maatschappij blijft twijfelen aan mensen met ziektes die niet zichtbaar zijn. Psychisch lijden of psychische kwetsbaarheid kun je vaak niet uitleggen aan mensen. In Alloo in de Psychiatrie lukt het wél om psychisch kwetsbare mensen hun verhaal te laten doen. En gelukkig kan ik met deze reeks het oude foute beeld van de psychiatrie wat bijstellen.”
Op donderdag 7 april 2016 bezoekt Luk Sint-Elisabeth 2, een gesloten dienst voor crisiszorg. Op deze afdeling zijn 21 patiënten opgenomen die zich in crisis bevinden of een bedreiging vormen voor zichzelf of anderen. Marijke, die sinds 1989 psychiatrische begeleiding krijgt en al 7 jaar in ambulante behandeling is, getuigt. “Ik ben hier vaste klant en kom elke 14 dagen om een inspuiting die mijn psychiatrisch ziektebeeld stabiliseert. Toen ik 21 was, stapte mijn moeder uit het leven en ben ik er onderdoor gegaan. Mijn huisarts gaf mij de raad om een psychiater op te zoeken. Ik dacht: dat zijn de zotten, dat is niets voor mij. Maar snel werd duidelijk dat ik schizofreen was. Ik werd agressief en wist geen weg meer met mezelf. Ik ben verschillende keren opgenomen omdat ik echt ziek was.”
Luk volgt ook verschillende therapieën, waar hij een ontroerende samenhorigheid tussen de patiënten vaststelt. Ilse en Eveline volgen een creatieve therapie. “Ik denk nu even niet na bij wat ik doe”, getuigt Evelien. “Maar hier kan ik mijn gedachten verzetten en vlucht ik even weg van de realiteit.” Tony, Erwin en Tina zijn druk in de weer tijdens de kooktherapie. “In 2000 werd ik door een auto aangereden”, getuigt Tina. “Mijn hersenstam is geraakt en ik ben in een rolstoel beland. Opmerkelijk is dat ik in de zomer goedgezind ben en het in de wintermaanden moeilijk heb met mijn aandoening. Ooit hoop ik zelfstandiger te kunnen leven.”
Luk ziet ook Ilse terug. Zij draagt eindelijk haar gps, zodat ze tijdens haar fugues meteen kan opgespoord worden. Enkele dagen later krijgt Luk echter te horen dat Evelien spoorloos verdwenen is. Ook zij heeft een dissociatieproblematiek, creëert nieuwe persoonlijkheidsdelen en is nu vermist. “Ze zit in een fase waarin ze op niets reageert. Ik probeer haar te contacteren, maar ze reageert niet”, deelt haar broer mee…
De volledige afleveringen van Alloo in de Psychiatrie kunnen na uitzending 4 weken lang gratis worden bekeken op vtm.be en via de VTM-app.