Jan Leyers op zoek naar de islam in Scandinavië, Duitsland, Nederland en België
In de laatste drie afleveringen van Allah in Europa gaat Jan Leyers op zoek naar het gezicht van de islam in Scandinavië, Duitsland, Nederland en in ons eigen land.
Zweden staat bekend om zijn open geest en liberaal asielbeleid. Jan gaat er onder meer op bezoek in een dorpje waar alleen maar vluchtelingenfamilies wonen. In Denemarken bezoekt hij Kurt Westergaard, de tekenaar van de beruchte Mohammed-cartoon. Hij praat ook met een islamitisch parlementslid dat geen graten zag in die cartoon, maar daardoor in de problemen kwam. (Maandag 16 oktober)
In Duitsland woont Jan een Koran-wedstrijd bij én een massadoop van Iraanse en Afghaanse vluchtelingen. Hij merkt ook hoe gematigde seculiere moslims door de controverse rond de islam toch weer in een identiteitscrisis terechtkomen. (Maandag 23 oktober)
In de laatste aflevering peilt Jan in Nederland en België naar de hoop en de verwachtingen bij de moslimjeugd. Hoe kijken zij naar de toekomst, welke dromen en verwachtingen koesteren ze en hoe bepalen ze hun identiteit in een samenleving die schijnbaar steeds meer polariseert? (Maandag 30 oktober)
In De Weg naar Mekka onderzocht Jan Leyers de ziel en de diverse gedaantes van de islam in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. Tien jaar later gaat hij in de achtdelige reeks Allah in Europa op zoek naar het gezicht van de islam in Europa.
Hoe kijken Europese moslims naar de toekomst? Groeit er zoiets als een Europese versie van de islam, en is dat ook wat moslims zelf willen? En valt het wantrouwen van de Europeanen jegens de islam te overwinnen?
Aflevering 6 – Scandinavië
Een schuilplaats in het noorden - maandag 16 oktober
Al decennia lang heeft Zweden een traditie van open grenzen en een liberaal asielbeleid voor vluchtelingen van overal ter wereld. Ook tijdens de vluchtelingencrisis van 2015 was Zweden het land dat verhoudingsgewijs het meeste vluchtelingen verwelkomde.
Jan kijkt hoe de integratie van die nieuwkomers in de praktijk wordt aangepakt en praat ook metMustafa Panshiri, een Afghaan die de Zweden wijst op de enorme kloof tussen hun geïndividualiseerde en seculiere samenleving, en de leefwereld van migranten, die haast allemaal uit landen komen waar de regels van de islam boven de wetten van de staat staan.
Hij gaat verder op bezoek in het dorpje Björnhammaren, waar sinds kort alleen maar vluchtelingenfamilies wonen. Hij praat er met Alaa, een Syrische vluchteling met twee vrouwen en negen kinderen, en met Shahla, een Iraakse-Koerdische tolk die er les geeft.
Jan trekt in deze aflevering ook naar Denemarken. In 2005 publiceerde een Deense krant een cartoon waarbij de profeet Mohammed als terrorist werd afgebeeld en lokte daarmee in de hele moslimwereld boze en gewelddadige reacties uit. Jan bezoekt een moskee in Kopenhagen die de gevoeligheden van de moslims op dat vlak probeert te kaderen.
Hij trekt ook een dag op met Naser Khader, een islamitisch parlementslid dat in de cartoons geen graten zag, om die reden door islamisten werd bedreigd en tot op vandaag onder permanente politiebescherming staat. En hij gaat op de koffie bij de inmiddels 82-jarige Kurt Westergaard, de cartoonist die de beruchte Mohammed-cartoon tekende.
Aflevering 7 – Duitsland
Bei uns in der Moschee - maandag 23 oktober
De oudste islamitische gemeenschap van Hamburg is Iraans en sjiitisch. Hun sprookjesachtige Imam Ali moskee staat aan de oever van het Alstermeer, in een van de chiquere wijken van de stad. Jan maakt er een kleurrijke koranwedstrijd mee. De grote favoriet is Jafar Jafaari, een Irakees die al vijftien jaar in Duitsland woont, maar eigenlijk het allerliefst naar zijn geboortegrond terug wil.
Jan trekt ook naar de volkse Al-Nour moskee, gehuisvest in een voormalige parkeergarage die stilaan uit haar voegen barst. Binnenkort komt daar verandering in. Daniel Abdin is een Libanese zakenman die een leegstaande evangelische kerk heeft opgekocht en laat ombouwen tot een moskee. Maar Daniel is ook bekommerd om de mogelijke negatieve reacties van omwonenden en houdt daarom geregeld rondleidingen in de aanstaande moskee.
Nog in Hamburg is Jan getuige van een massadoop van Iraanse en Afghaanse vluchtelingen. Hij leert waarom ze de islam voor het christendom willen inruilen. Jan brengt een dag door met Zana Ramadani, ex-moslima en gedreven feministische activiste. Zij verzet zich met hand en tand tegen de patriarchale en vrouwonvriendelijke waarden van de islam, en hekelt de overdreven tolerantie die Duitsers tegenover fundamentalisten aan de dag leggen.
In Keulen is Jan te gast bij de Turkse familie Özdag, die in het hart van de Turkse buurt een banketbakkerij uitbaat. De Özdags zijn niet streng in de leer en in een moskee zie je hen nooit. Maar, aldus jongste dochter Hülya, door al het negatiefs dat over de islam wordt verteld, ga je het als seculiere moslim toch weer voor de islam opnemen. En zo flakkert de identiteitscrisis die overwonnen leek, toch weer in alle hevigheid op.
Aflevering 8 – België en Nederland
Moslims van morgen - maandag 30 oktober
In deze laatste aflevering probeert Jan te peilen naar de hoop en de verwachtingen bij de moslimjeugd. Hoe kijken zij naar de toekomst, welke dromen en verwachtingen koesteren ze en hoe bepalen ze hun identiteit in een samenleving die schijnbaar steeds meer polariseert?
In Rotterdam bezoekt Jan het Avicenna college, een islamitische middelbare school die waakt over de islamitische identiteit van haar leerlingen. En ook in enkele Brusselse scholen gaat Jan polsen wat er leeft bij leerlingen en docenten.
Op de jaarlijkse moslimbeurs in Antwerpen ontmoet Jan de familie Cools, een Vlaams gezin waarin iedereen zich bekeerde tot de islam. Hij spreekt er ook met Fatima, moeder van een Syriëstrijder. Ze heeft al een tijd geen contact meer met haar zoon en weet niet of hij nog in leven is of niet.